Titreşim testleri gerçekleştirilirken, verilerin işleneceği kaliteli bir sistemin yanında, verilerin toplanmasını sağlayan sensörün de uygun olarak seçilmesi, kaliteli bir ölçüm için önem arz eder. Sensör, temel düzeyde tanımlanacak olursa, bir enerjiyi başka bir enerji formuna çeviren elektronik bir bileşendir; daha teknik anlamıyla, etki sonucu oluşan sinyal özel bir enerji formunda taşınır. Genel olarak, mikrofonlar, gerinim pulları, basınç sensörleri veya ivme ölçerler, örnek olarak verilebilecek sensör tiplerinden bazılarıdır.
Titreşim ölçümlerinin gerçekleştirildiği sektörlerde, titreşim testlerinde yaygın şekilde kullanılan 3 farklı sensör tipi vardır, bunlar ivme ölçer, hız ölçer ve deplasman ölçerlerdir. Bu bağlamda, bu sensörlerin her birinin kullanım avantajlarının ve dezavantajlarının değerlendirmesi yapılacaktır.
Titreşim testlerinde kullanılan ivme ölçer, hız ölçer ve deplasman ölçerlerin her birinin kendine has özel uygulama alanları vardır.
İvme Sensörleri
İvme ölçerler, en yaygın kullanılan sensör tipidir ve çoğu titreşim testi için en iyi seçenektir. 3Hz’den 20kHz’e kadar geniş bir frekans bandında oldukça etkin olarak çalışırlar. İvme ölçerler, yapıları gereği oldukça ufak ve sağlam yapıdadırlar, bu özellikleri sayesinde zorlu ortam şartlarında dahi kullanıma elverişlidirler. Hız ve deplasman verileri, integrasyon işlemleri vasıtasıyla ivme verisinden kolaylıkla elde edilebilirler. İvme ölçerlerin aleyhine olan esas durum, 3Hz’in altında olan düşük frekans sınırıdır. Bu sınır, gelişen teknolojiyle beraber çok daha düşük seviyelere çekilmiş ve bu seviyelerde hassas ve etkin şekilde kullanılabilir hale gelmişlerdir.
Hız Sensörleri
Hız sensörleri, yapının bağıl açısal hızını veya lineer hızını ölçerler. Hız sensörleri kabaca orta frekans bandında etkin olarak çalışırlar, yani ivme ölçerler gibi 10Hz’den daha düşük frekanslarda çok verimli değillerdir. Ayrıca, 2kHz üzeri frekanslardaki titreşimler için de çok etkin olarak veri çıkışı sağlayamazlar. Yani, hız sensörlerinin kullanımının faydalı olacağı durumlar olmasına rağmen, çoğu uygulamada ivme ölçerler (orta ve yüksek frekans bandında) veya deplasman sensörleri (çok düşük frekans bandında) çok daha iyi bir tercih olacaktır.
Deplasman Sensörleri
Deplasman sensörleri, yapının konumundaki bağıl değişimleri ölçer. Bu sensör grubu, düşük frekanslarda oldukça hassas ve etkin sonuçlar verir ve genellikle hidrolik sarsıcı sistemlerinde kullanımı tercih edilir. Buna nazaran, daha yüksek frekanslardaki deplasman değişimleri oldukça küçüktür ve deplasman sensörleri konumdaki bu ufak değişimleri ölçmek için çok uygun değillerdir.
Sensör tipleri ile ilgili özellikleri tablo halinde özetlemek gerekirse;
| Sensör | Avantaj | Dezavantaj |
| İvme Sensörü | Orta frekans bandında iyi Yüksek frekans bandında iyi İntegrasyon ile deplasman ve hız verileri elde edilebilir Ufak ve dayanıklı yapısı sayesinde zorlu şartlarda kullanım imkanı |
Ek kütle etkisi |
| Hız Sensörü | Orta frekans bandında iyi Lazer hız sensörü ek ağırlık etkisi yaratmaz |
10Hz altında veya 2kHz üstünde kullanımı çok etkin değil |
| Deplasman Sensörü | Düşük frekans bandında iyi | Bağıl konum ölçümü, mutlak konum ölçülmez Ufak deplasmanlar değişimlerinden dolayı yüksek frekanslarda kullanımı problemli |
Proje hizmetlerimiz veya satışını gerçekleştirdiğimiz sensörler ve veri toplama cihazları hakkında detaylı bilgi için lütfen DTA Mühendislik Test & Ölçüm bölümü mühendisleriyle
iletişime geçiniz.
